Onderzoek van Toerisme Vlaanderen naar cruisetoerisme toont aan wat wij al langer zeggen: grote cruiseschepen horen niet thuis in historische binnenstad. De economische voordelen zijn klein, de maatschappelijke kosten zijn groot. Vlaams parlementslid Orry Van de Wauwer (cd&v) vraagt een actieplan om het beleid rond cruisetoerisme te hertekenen.
De conclusies uit het onderzoek door Toerisme Vlaanderen zijn niet mild. Elke cruisetoerist geeft gemiddeld slechts 40 euro uit bij een bezoek aan een stad per cruise. In totaal gaat het om 25 miljoen euro per jaar voor heel Vlaanderen, terwijl de toerismesector in totaal voor 5 miljard euro inkomsten staat. “Het cruisetoerisme heeft dus slechts een aandeel van een halve procent in de totale inkomsten” verduidelijkt Vlaams Parlementslid Orry Van de Wauwer (cd&v).
Weinig baten, veel kosten
“Tegenover die lage baten, staan hoge maatschappelijke kosten. Zowel op vlak van milieu als leefbaarheid van in de steden waar deze cruises aanmeren” zegt Van de Wauwer. Cruiseschepen stoten onder meer CO2, zwaveldioxide, stikstof en fijnstof uit in grote hoeveelheden. Vervuilende scheepsgeneratoren liggen vaak langs de kade aangemeerd en blijven draaien in functie van de energievraag van de boot. “Zeker wanneer cruiseschepen dicht bij het stadscentrum aanmeren, zoals in Antwerpen, lijdt de luchtkwaliteit in de stad hieronder.”
Lage EmmissieZone: Antwerpenaar betaalt, vervuilende cruises niet
In Antwerpen meren de cruises aan bij de cruiseterminal ter hoogte van Het Steen, pal in de historische binnenstad. De historische binnenstad ligt in de Lage EmmissieZone (LEZ) waar strenge uitstootnormen gelden. “Het is onverdedigbaar dat vervuilende cruises deze zone zonder probleem in mogen, terwijl Antwerpenaren zelf zware kosten moeten maken om aan de strenge uitstootregels te voldoen”, zei Van de Wauwer tijdens de gedachtewisseling over het onderzoek in de commissie Toerisme in het Vlaams Parlement. “Een wagen stoot gemiddeld 113gram C02 per kilometer. Een cruiseschip 312 tot 390 km per kilometer, afhankelijk welk soort cruiseschip dit is. Deze uitstoot is dus driemaal groter.”
Segmenten
Grote zeecruises stoten meer CO2 uit, en blijven vaak draaien en dus uitstoten terwijl zij aangemeerd liggen, om te kunnen voldoen aan de grote energienoden aan boort. Riviercruises zijn kleiner en vaak moderner, waardoor zij minder uitstoten. Ook het profiel en de bestedingen aan land verschillen sterk tussen zee- en riviercruises. In het onderzoek van Toerisme Vlaanderen worden enkele aanbevelingen gedaan om het cruisetoerisme te hertekenen en kwalitatiever te maken.
Actieplan voor duurzamer cruisetoerisme
Van de Wauwer riep minister Demir (N-VA) op een actieplan te maken op basis van de aanbevelingen. Minister Demir zal dit doen. Voor Van de Wauwer is het belangrijk dat de minister zich niet laat beperken door Antwerps schepen van Toerisme Koen Kennis (N-VA), die een felle verdediger is van cruisetoerisme in Antwerpen. Een aanbevelingen die Van de Wauwer zeker wil meenemen, is een duidelijke keuze voor segmenten van cruisetoerisme die minder vervuilen en meer bijdragen:
- Laat enkel schepen van recenter bouwjaar en beperkte grootte toe, die minder vervuilend zijn,
- Met het segment van passagiers in kleinere groepen, die vaker de musea en het andere aanbod in de stad bezoeken, en hun middelen kwaliteitsvol besteden in de steden
- Zorg voor een betere spreiding van de bezoekers, niet honderden toeristen die samen op heel korte tijd worden ‘gedropt’ in de stad
- Laat een deel van de haveninkomsten terugvloeien naar de lokale bestemming
- Gebruik de Europese wetgeving (Fit for 55) als kader voor beleid rond cruisetoerisme, o.a. door het voorzien van walstroom.
Lees hier meer over initiatieven van Orry voor Antwerpen en in het Vlaams Parlement.
2 reacties
Jan · 26 juli 2023 op 14:40
Stoten die cruiseschepen meer uit dan de containerschepen die iets verderop even vervuilende dampen de lucht insturen?
U gaat toch voor burgemeesterschap? Hoe gaat Anwerpen diegemiste inkomsten ophalen? Meer belastingen?
Orry Van de Wauwer · 7 september 2023 op 11:56
Dag Jan, het belangrijkste probleem dat we hiermee aankaarten is dat deze vervuilende cruiseschepen tot in de binnenstad mogen varen, zich aanmeren in de LEZ zonder problemen en daar enorm veel uitstoten. Dat terwijl de Antwerpenaren zelf wél kosten moeten maken om tot aan de strenge regels te voldoen. De containerschepen in de haven leggen niet aan voor mensen hun huizen. Dit is wat mij betreft gebrek aan respect naar de inwoners toe. Recent onderzoek van Toerisme Vlaanderen toont ook aan dat Cruisetoeristen weinig financieel opleveren voor de aanlegsteden (slechts een halve procent van de totale toerisme inkomsten in Vlaanderen). Met het geld dat nu wordt besteed voor het faciliteren van cruisetoerisme, kan beter ingezet worden op duurzamer toerisme waar wel een economische return verwacht kan worden.