Afgelopen week diende ik voor de CD&V mee een resolutie in ter bescherming van ons bibliotheeklandschap. Vandaag bracht De Standaard verslag van deze kamerbrede resolutie.
‘De resolutie is een oproep: attentie Vlaamse overheid, hou het warm’
Gemeenten zijn niet langer verplicht een bibliotheek te organiseren. Ruim 220 zeggen dat wél te blijven doen. In het parlement ligt een resolutie klaar om de bib als basisdienst te garanderen.
Vier jaar geleden trilden de bibliotheekrekken van paniek. De Vlaamse regering liet het lokaal cultuurbeleid los en droeg het initiatief over aan de gemeenten zelf.
Ze legde een zak van 84 miljoen euro ‘cultuurgeld’ (voor cultuurcentra en bibliotheken) bij de gemeenten. Die mochten daar zelf over beschikken. Legden ze daar liever een zwembad mee aan of een strook asfalt, dan kon dat.
Met die overdracht maakte de overheid een einde aan de bibliotheekplicht die de gemeenten sinds 1978 hadden. Sinds 2016 hebben ze de autonomie om hun bibs zelf te bestieren of ze zelfs te schrappen.
Zo’n kaalslag is er niet gekomen. De gemeentebesturen trokken hun lopend beleid door tot het eind van hun legislatuur. Nu de nieuwe bestuursploegen na de gemeenteverkiezingen aan zet zijn, zal de impact stilaan beginnen te blijken.
Niet vervangen
Zijn er sinds 2016 verschuivingen zichtbaar? ‘De aankoopbudgetten zijn opnieuw min of meer op peil’, zegt Bruno Vermeeren, van de bibkoepel VVBAD. ‘Het personeelsbudget blijft ons echter zorgen baren. We krijgen vaak
meldingen dat bibliothecarissen die met pensioen gaan niet vervangen worden. Ook ander personeel wordt vaak niet vervangen omdat men er van uitgaat dat er door de digitalisering minder bezetting nodig is.’
Onder aanvoering van de VVBAD liep de campagne #Bibvooriedereen. Die draaide erop uit dat 223 Vlaamse en Brusselse gemeenten een bibliotheekcharter ondertekenden. Daarin engageren ze zich om een vlot toegankelijke en professioneel uitgeruste bib aan te bieden.
Het signaal viel in het parlement niet in dovemansoren. De cultuurcommissie stelt donderdag een resolutie voor die gedragen wordt door vijf politieke partijen. Ze roept de Vlaamse regering op om de bib te beschouwen als een basisdienst waar iedere burger recht op heeft.
Dramatisch slecht
‘De schrik zit erin dat er in de toekomst minder geld naar cultuur en vrije tijd gaat’, zegt Katia Segers (SP.A). ‘Bij fusies van gemeenten gaat de noodzaak van bibs op tafel komen. Waarom fuseer je anders dan om te besparen?’
Voor Bart Caron (Groen!) heeft de resolutie symbolisch belang. ‘Er zijn geen dwingende voorwaarden meer. Daarom is dit een oproep: attentie Vlaamse overheid, hou het warm. Het idee was de impact van de overdracht te meten met een vrijetijdsmonitor. Jammer genoeg is dat een dramatisch slecht instrument geworden. Er zijn geen conclusies uit te trekken om beleid aan te koppelen.’
Daar is minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) het maar ten dele mee eens. ‘Het heeft twee jaar geduurd om de monitor op punt te stellen. Hij is nu klaar en 75% van de gemeenten levert cijfers. De volle 100% gaan we nooit halen, maar er is een potentieel voor 85%. Statistisch spring je daar toch al ver mee. De data die er uit geaggregeerd worden, zijn brutoresultaten. Er is kadering en interpretatie nodig om tot nettoresultaten te komen. Het klopt dat ze nog verdere verfijning nodig hebben.’
Lees ook De Standaard: Op de barricaden voor de Bib
Wil je weten waarom Orry cultuur en socio-culturele organisaties belangrijk vindt? Kijk hier.
0 reacties